ZIOŁA: Serdecznik pospolity

Serdecznik pospolity (Leonurus quinquelobatus, vel, L. villosus, vel L. cardiaca) to pospolita roślina ruderalna, bylina należąca do rodziny wargowych (Labiatae) osiągająca wysokość od 30 do 180 cm.

Jej ojczyzną jest Europa i część Azji charakteryzująca się klimatem umiarkowanym. Naturalne stanowiska tej rośliny to stare śmietniska, rumowiska, urwiska gliniastych wzgórz, przydroża, przychacia.

Serdecznik nie prezentuje się okazale, ani też nie posiada jakichkolwiek walorów dekoracyjnych. Tworzy dość sztywne, rozgałęzione łodygi, czterokanciaste, we wnętrzu puste, które pokrywają szorstkawe palczastosieczne liście. Kwiaty ma niepozorne, różowawe, z fioletowym odcieniem, rzadko białe, skupione w nibyokółki w górnych partiach gałązek. Owocem jest drobna rozłupka.

Kwitnące ziele serdecznika to znane od bardzo dawna i cenione lekarstwo. W jego składzie wyodrębnić można m.in.: alkaloidy, gorycze, garbniki, olejek eteryczny, flawonoidy (rutynę, kwercetynę, kwiniwelozyd), kwas p-kumarynowy. CD...

Z suszonego ziela serdecznika przyrządza, się dwie postaci leku: napar i nalewkę. Napar przygotowujemy z 1 łyżeczki do herbaty suszu oraz 1 szklanki wrzątku (parzyć pod przykryciem 15-20 minut, po zaparzeniu przecedzić), którą w razie potrzeby pijemy 3-4 razy dziennie po 1/4 szklanki.

Nalewkę zaś otrzymujemy w ten sposób, iż łączymy ze sobą jedną część ziela z siedmioma częściami spirytusu w szklanym naczyniu, które szczelnie zamykamy i ustawiamy w ciepłym miejscu. Po 2-3 tygodniach maceracji alkohol odcedzamy i mamy gotowe lekarstwo.

Zarówno naparu jak i nalewki używamy do leczenia przede wszystkim nadpobudliwości nerwowej, rozmaitych nerwic, histerii, pomocniczo w niektórych chorobach psychicznych, choroby Basedowa, choroby nadciśnieniowej.

Ziele serdecznika posiada dość silne działanie uspokajające, porównywalne (niektórzy twierdzą iż o wiele silniejsze) do działania kozłka lekarskiego.

Specyfików przygotowywanych z ziela serdecznika, prócz wymienionych zastosowań, można także używać w kuracjach bezsenności, stanów lękowych i zaburzeń seksualnych na tle nerwicowym (i to zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet).

Medycyna ludowa jako lek o wiele skuteczniejszy od naparu i nalewki zaleca świeży sok wyciśnięty z młodziutkich kwitnących wierzchołków pędów.

Leki wyprodukowane z serdecznika mają jedną poważną wadę: charakteryzują się nader gorzkim smakiem i być może dla tego przegrywają w konkurencji z preparatami kozłka.